thema XIV
Theater Markant is een ontwerp uit 1996 van architect Herman Hertzberger (1932).
Hij ontwierp een theater met alle faciliteiten voor een kleine stad, dat zo goed mogelijk in de bestaande bebouwing ingepast werd. Een belangrijk thema voor deze architect is 'ontmoeting', daarom wilde hij de gevel en het gebouw een uitnodigend karakter geven. De hellende, glazen gevel van de foyer kreeg een plastische omlijsting, met witte belettering wordt het programma aangekondigd. De naam van het theater staat ook met grote letters op de glaswand voor de noodtrap, die naar voren is uitgebouwd. Deze tekst vormt een verticaal accent.
Herzberger verzette zich al vroeg tegen het 'bloedeloze' functionalisme van de wederopbouw, dat naar zijn mening tot een kille en fantasieloze architectuur had geleid. Meer dan een architectuur en stedenbouw van functies staat hij een architectuur van (menselijke) relaties voor; een architectuur van ontmoeting en verbinding. Hij neemt dit principe al in zijn eerste ontwerpen als uitgangspunt. Zijn ontwerpen proberen steeds de ontmoeting tussen mensen te stimuleren. Daarnaast wil hij een meervoudig gebruik van de architectuur mogelijk maken. De ontwerpfilosofie die hij daarbij hanteerde wordt ook wel structuralisme genoemd.
Een theater hoort zich naar de omgeving te voegen. De open, glazen gevel van Markant vormt een verbinding van buiten naar binnen en omgekeerd. Vanaf de straatzijde is er -vooral 's avonds, wanneer het gebouw verlicht is- zicht op de lager gelegen foyer. Die ruimte moet in het verlengde van Herzbergers ideeën meer bieden dan alleen een plek om te zitten of staan. Een foyer moet mensen uitnodigen om met elkaar in gesprek te gaan, moet ruimte maken en ruimte laten, maar vooral uitnodigend zijn. In de foyer rondom de zaal bieden bruggen en tussenniveaus visueel contact met andere bezoekers.
De foyer is niet alleen pauzeruimte, maar ook geschikt voor informele uitvoeringen, ontvangsten en congressen. De theaterzaal heeft 685 zitplaatsen en vormt met de 22 meter hoge toneeltoren een gesloten blok. Door de glazen gevel en de speelse structuur is toch een open, transparant gebouw ontstaan.
Herzberger ontwierp ook de stoelen in de zaal en de nieuwe evenementenaccomodatie voor Markant (2009-2013)
