2.4.13

9. Retraitehuis

Dit retraitehuis voor Missiezusters ligt aan de Volkelseweg. Het oorspronkelijke gebouw is in drie fasen tot stand gekomen tussen 1913 en 1931, naar ontwerp van de architect Caspar Franssen met traditionalistische en neoromaanse vormen. Het pand ligt op een ruim perceel met tuin, wandelbos, oude lanen en een Lourdesgrot.

Drie vleugels, opgetrokken uit baksteen, zijn afgedekt met zadel- en schilddaken. De vleugels hebben een souterrain en liggen in U-vorm rond een binnenhof. De oudste vleugel met donkerrode, geglazuurde Hollandse pannen dateert uit 1914 en telt boven het souterrain drie bouwlagen. Midden op het dak staat een achthoekige dakruiter. De gevels zijn zeer eenvoudig en worden afgesloten door een overstekende lijst op consoles. Hoekrisalieten met schilddaken, pirons en dakkapellen met frontons sluiten de vleugel aan weerszijden af.
De ruimten in het souterrain hebben stolpramen met roedenverdeling, de overige ramen zijn houten kruisramen met beneden openslaande tweelichten en daarboven twee lichten met elk vier ruiten. Ze hebben natuurstenen dorpels en een afsluitende hanenkam. De vroegere entreepartij heeft een hoge trap met halfronde luifel op twee zuiltjes. Ernaast is de eerste steen gelegd, op 21 april 1913. De hoekrisalieten hebben in de zijgevels ook portieken met trap. Het portiek aan de wegkant met geprofileerde luifel op bakstenen penanten is nu de hoofdingang. Het portiek aan de tuinzijde sluit aan op een tweelaags aanbouw onder tentdak met piron. Aan de hofzijde heeft de vleugel een uitgebouwd trappenhuis en een rond 1955 aangebouwde lifttoren. 
In 1924 is het hoofdgebouw aan de kant van de Volkelseweg uitgebreid met een kapel en woonvleugel voor de zusters. Ook deze bouwdelen hebben een zadel- en schilddak, met geglazuurde Hollandse pannen en pirons. De zustervleugel is identiek aan de hoekrisaliet van het oudste bouwdeel, de ertussen geplaatste kapel heeft een gevel met bakstenen lisenen met rondbogen, die hooggeplaatste rondboogramen omlijsten. Op het dak staat een achthoekige dakruiter. Aan de kant van de binnenhof ligt een plat afgedekte gang met souterrain en etage. 

Aan de linkerkant van de hoofdvleugel is in 1931 nog een vleugel aangebouwd van twee bouwlagen boven een souterrain. Deze vleugel herhaalt de vormen van het bestaande gebouw en wordt boven de geprofileerde goot afgesloten met een schilddak, gedekt met rode muldenpannen. De ramen zijn identiek aan die van het hoofdgebouw, de eetzaal en de gang aan de hofzijde onderscheiden zich door rijkere ornamenten en rondboogramen.

Het interieur is door verscheidene verbouwingen gewijzigd, maar heeft nog een aantal oorspronkelijke elementen, zoals de smeedijzeren trapleuning van de hoofdtrap, pilasters met voetstuk en kapiteel in de conferentiezaal en het kruisgewelf in de vroegere entreehal. De gangen hebben deels nog de originele terrazzo vloeren met rode en zwarte banden. De meeste van de aan middengangen gelegen kamers hebben nog de oude paneeldeuren met bovenlichten. Op de derde verdieping naast de kapel, bevond zich de oorspronkelijke slaapzaal van het zusterhuis met eenvoudige chambrettes. In de retraitevleugel heeft de gang gele bakstenen rondbogen.

De kapel is een hoge, eenbeukige ruimte met lagere absis en lisenen en rondbogen in de zijmuren en wordt afgedekt met een cassettenplafond op muurstijlen en korbelen. De kapel is in 1955 gerenoveerd. De muurschilderingen, beelden en schilderijen verdwenen en de originele glas-in-loodramen zijn vervangen door een ontwerp van Luc van Hoek.

herbestemming

Het complex is rond 1970 verbouwd als kloosterbejaardenoord, de missiezusters kregen een aparte aanbouw, het Arnoldusklooster, waar zij ook nu huishoudelijke en persoonlijke verzorging krijgen. In 1998 werd het retraitehuis nogmaals ingrijpend gerenoveerd om er een eigentijdse zorginstelling van te maken. In nieuwe appartementen, een verpleegafdeling en recreatieruimten krijgen sinds 2004 ook niet-religeuze ouderen verzorging. Het huis heeft ook een psychogeriatrische afdeling. Het retraitehuis levert sindsdien ook huishoudelijke verzorging en maaltijden aan de zusters  Birgittinessen in Uden. Vanaf 2010 biedt men hier ook dagverzorging en dagbehandeling.

In en om het terrein van het retraitehuis wordt bovendien een nieuwe woonwijk met 250 woningen gerealiseerd, waarvan een deel zorgwoningen. Vanaf 2013 worden hier woningen en appartementen in diverse prijsklassen gebouwd.
Tevoren is in kaart gebracht welke servicebehoefte te verwachten is binnen deze 'woonservicezone', waar starters, gezinnen en senioren zelfstandig, verzorgd of verpleegd kunnen wonen. Deze verschillende doelgroepen hebben verschillende behoeften. Gezinnen hebben eerstelijnszorg en kinderdagopvang nodig, senioren hebben behoefte aan verpleging en verzorging en sociaal contact. De servicebehoefte van starters is laag omdat zij mobiel zijn en gericht op voorzieningen in het centrum.
Kinderdagopvang, speelveld, pinautomaat, een buurthuis met café functie en flexibele zorgruimte komen bij de senioren woningen, het speelveld bij de gezinswoningen en een pinautomaat centraal bij het retraitehuis. Ook zijn een supermarkt, DAC (dagactiviteitencentrum), apotheek en een openbare eetgelegenheid bij het retraitehuis gepland.

bron  bron  bron